De hoge werkdruk in de zorg is een veelbesproken thema. Zorgmedewerkers werken ontzettend hard om iedereen de juiste zorg te bieden. Maar de toegenomen werkdruk zorgt er ook voor dat zij meer kans hebben op een burn out of andere negatieve gevolgen door hun werk.
Merk je ook dat de hoge werkdruk impact heeft op je werkgeluk? Bij Maandag® staan we stil bij de oorzaken van de hoge werkdruk en wat je zelf kunt doen als je een hogere werkdruk ervaart.
Wat is werkdruk precies?
Werkdruk verwijst naar de hoeveelheid werk of de eisen die aan een persoon worden gesteld in zijn of haar baan. Een te hoge werkdruk ontstaat wanneer er geen balans is tussen de eisen van het werk en de middelen die een individu heeft om aan deze eisen te voldoen.
Hoe hoog is de werkdruk in de zorg?
Uit een onderzoek van PGGMenCO en IZZ uit 2022 onder 2.000 zorgmedewerkers kwamen zorgwekkende resultaten naar voren over de werkdruk. Maar liefst 48% gaf toen aan dat zij een hoge werkdruk ervaren en 1 op de 3 medewerkers gaf aan dat ze verwachten dat dit verder zal stijgen. De gevolgen van een te hoge emotionele werkdruk of een hoge fysieke werkdruk zijn dus niet te onderschatten.
De verschillende vormen van werkdruk in de zorgsector
De werkdruk in de zorg valt te onderscheiden in zes verschillende vormen:
Fysieke werkdruk: zorgmedewerkers verrichten fysiek veeleisend werk. Denk aan tillen of langdurig staan in een oncomfortabele houding.
Kwantitatieve werkdruk: dit komt voor als zorgmedewerkers te veel werk moeten verrichten in te weinig tijd.
Emotionele werkdruk: je hebt soms te maken met situaties die emotioneel belastend zijn, zoals het overlijden van cliënten.
Regeldruk: denk aan alle administratieve take en het bijhouden van protocollen en regels.
Cognitieve werkdruk: zorgmedewerkers staan soms voor moeilijke beslissingen die zowel cognitief als emotioneel belastend zijn.
De gevolgen hoge werkdruk
In de zorg is de hoge werkdruk een belangrijk pijnpunt. De gevolgen van de krapte op de arbeidsmarkt zijn groot:
1 op de 6 zorgmedewerkers is emotioneel uitgeput
1 op de 5 zorgmedewerkers is lichamelijk uitgeput
Van de medewerkers jonger dan 36 denkt meer dan de helft er over om de zorgsector te verlaten.
1 op de 10 zorgmedewerkers maakt gebruik van geestelijke gezondheidszorg (bron: izz.nl)
De oorzaken van hoge werkdruk
De hoge werkdruk in de zorgsector in Nederland is een veelbesproken onderwerp, waarbij meerdere factoren bijdragen aan deze druk. De belangrijkste oorzaken zijn:
Vergrijzing: de bevolking vergrijst, wat leidt tot een toename in de zorgvraag. Tegelijkertijd vergrijzen zorgmedewerkers zelf ook. Dit resulteert in een toename van het aantal medewerkers dat met pensioen gaat of eerder stopt vanwege de zwaarte van het werk.
Opleidingseisen: de meeste zorginstellingen hanteren hoge opleidingseisen voor hun personeel, wat het lastig maakt om zonder specifieke zorgopleiding in de sector te starten. Dit bemoeilijkt de instroom van nieuw personeel en draagt bij aan het personeelstekort.
Werkdruk: zorgpersoneel ervaart een hogere werkdruk dan andere sectoren. Dit leidt tot ziekteverzuim en verloop onder het personeel.
Uitstroom: vergrijzing en onvrede over de werkomstandigheden zorgen voor een hoge uitstroom van personeel uit de zorgsector. Jongere generaties verpleegkundigen zoeken meer vrijheid in hun werk, wat in contrast staat met de vele regels en beperkte flexibiliteit binnen de sector.
Onvoldoende instroom: de instroom van nieuw personeel is niet toereikend om aan de groeiende zorgvraag te voldoen. Dit wordt verder verergerd door het tekort aan stageplekken en begeleiding voor nieuwe zorgmedewerkers en studenten.
De impact van COVID-19 op de werkdruk in de zorgsector
De pandemie heeft een ongekend effect gehad op de werkdruk binnen de zorgsector in Nederland. Uit de gegevens blijkt dat de ervaren werkdruk in verschillende zorgsectoren aanzienlijk is gestegen. In het tweede kwartaal van 2022 vond 50% van alle zorgmedewerkers de werkdruk te hoog. Dit is een toename ten opzichte van eerdere metingen waar 44% dit aangaf in het vierde kwartaal van 2021 en 42% in het tweede kwartaal van 2021. (bron: cbs.nl)
Een te hoge werkdruk herkennen? Dit zijn de symptomen:
Soms kan het moeilijk zijn om ongezonde stress bij jezelf te herkennen. Zeker als deze symptomen zich gedurende een langere periode ontwikkelen en geleidelijk steeds erger worden. Als je één of meerdere van de onderstaande symptomen ervaart is het belangrijk om je gedrag aan te passen.
Lichamelijke klachten
Hoofdpijn
Maagklachten
Buikklachten
Duizeligheid
Hartkloppingen
Spanningsklachten
Zware vermoeidheid
Slechte nachtrust
Lichte prikkelbaarheid
Gevoelig voor drukte of lawaai
Emotioneel gevoelig
Veel piekeren
Een gejaagd gevoel ervaren
Concentratieproblemen
Overbelast zijn
Het gevoel hebben dat je het niet meer aankan
Het overzicht verliezen
Machteloosheid
Controle of grip verliezen
Omgaan met hoge werkdruk: de belangrijkste tips
Voor zorgmedewerkers is het van groot belang om de druk te verlagen. Wil je zelf zorgen voor een gezondere werkomgeving? Bij Maandag® geven we je de belangrijkste tips.
1. Zorg voor een goede werksfeer binnen het team
Een goede werksfeer zorgt voor werkgeluk. Als je goed kunt samenwerken met je team, dan kunnen jullie samen bergen verzetten. Je zorgt hiervoor door open en eerlijk met elkaar te communiceren en aandachtig naar elkaars ideeën te luisteren. Daarnaast is het belangrijk om het harde werk van elkaar te erkennen en successen te vieren.
2. Help elkaar aan een gezondere levensstijl
We weten allemaal dat we onze gezondheid soms een beetje vergeten op de momenten dat we het druk hebben, terwijl ons lichaam juist op die momenten veel baat heeft bij de basis. Help elkaar door bijvoorbeeld samen een gezonde lunch te regelen of ga regelmatig na werk samen sporten met je collega's. De band met je collega's gaat er niet alleen op vooruit, maar ook je vitaliteit.
3. Organiseer teambuilding activiteiten
Er zijn verschillende teambuilding activiteiten die je kunt doen om het gevoel met je team te versterken. Denk bijvoorbeeld aan een leuke workshop waarin je creatief te werk kan gaan. Maar ook een sportuitje organiseren met je team is gezond en goed voor de teamspirit.
4. Neem voldoende pauze
Juist wanneer het druk is heb je de pauzes harder nodig. Sla ze dus niet over, maar zorg ervoor dat jij en je collega's allemaal voldoende pauze kunnen nemen. Zo houd je elkaar fris en verhoog je de productiviteit.
5. Bespreek de werkdruk regelmatig
Het is goed om je als team bewust te zijn van de werkdruk op de werkvloer en hoe je collega's dit ervaren. Door niet te reflecteren sluipen ongezonde gedragspatronen er snel weer in. Door van werkdruk een bespreekbaar onderwerp te maken waarop regelmatig teruggeblikt wordt, kun je j
Bij Maandag® is er altijd passend werk voor jou
Als jij en jouw collega's continu een hogere werkdruk ervaren en zelfs de bovenstaande stappen geen succes hebben opgeleverd, dan is het misschien tijd voor een nieuwe baan. Bij Maandag® vind je altijd een baan die bij jou past, hoeveel ervaring je ook hebt.
Veelgestelde vragen over hoge werkdruk in de zorg
Hoe kan ik omgaan met een hogere werkdruk ervaren in de zorg?
Om te gaan met een hogere werkdruk in de zorg is het belangrijk om open te communiceren over je ervaringen met collega's en leidinggevenden. Zoek samen naar oplossingen voor de hoge taakeisen, zoals het herverdelen van taken of het inzetten van extra personeel waar nodig. Zorg ook voor voldoende rust en ontspanning buiten werktijd om een gezonde balans te behouden.
Wat kan ik doen tegen de emotionele belasting in mijn werk?
De emotionele belasting in de zorg kan zwaar zijn, vooral bij het leveren van specialistische zorg aan patiënten met ernstige aandoeningen. Het is belangrijk om deze emoties te erkennen en te bespreken met collega's of een professional. Daarnaast kan het helpen om deel te nemen aan workshops of trainingen over het omgaan met emotionele belasting op de werkvloer.
Hoe belangrijk is autonomie voor het verlagen van werkdruk?
Lage autonomie kan bijdragen aan het ervaren van een hogere werkdruk. Het hebben van controle over je werkzaamheden en de manier waarop je je werk uitvoert, kan stress verminderen. Bespreek met je leidinggevende hoe je meer autonomie in je werk kunt krijgen, bijvoorbeeld door meer inspraak te hebben in je rooster of de keuze van taken.
Wat kan gedaan worden om het tekort aan voldoende personeel aan te pakken?
Om het tekort aan voldoende personeel in de sector zorg aan te pakken, is het belangrijk dat zorginstellingen actief werken aan het aantrekken en behouden van medewerkers. Dit kan door het bieden van aantrekkelijke arbeidsvoorwaarden, mogelijkheden voor professionele ontwikkeling en een prettige werksfeer. Daarnaast kan het stimuleren van opleidingen en trainingen voor zij-instromers helpen om meer mensen naar de zorgsector te trekken.
Hoe kan ik mijn tempo bewust aanpassen om werkdruk te verminderen?
Het bewust aanpassen van je tempo kan helpen om werkdruk te verminderen. Dit betekent niet per se langzamer werken, maar wel slimmer werken door prioriteiten te stellen en taken efficiënter in te delen. Neem regelmatig korte pauzes om jezelf te herstellen en voorkom dat je langdurig op hoge snelheid werkt, wat kan leiden tot uitputting.
Wat zijn de gevolgen van hoge taakeisen in de zorg?
Hoge taakeisen kunnen leiden tot stress, burn-out en psychische klachten onder zorgmedewerkers. Het is essentieel om deze signalen serieus te nemen en actie te ondernemen door de werkdruk bespreekbaar te maken en samen met je team en leidinggevende naar oplossingen te zoeken.
Hoe vind ik een gezonde balans tussen werk en privé in de sector zorg?
Het vinden van een gezonde balans tussen werk en privé in de sector zorg vereist duidelijke grenzen tussen je professionele en persoonlijke leven. Maak duidelijke afspraken over je werktijden en zorg ervoor dat je vrije tijd ook echt vrij is. Het kan ook helpen om ontspannende activiteiten buiten het werk te plannen en voldoende tijd voor jezelf en je naasten te reserveren
Relevant voor jou
Wat doet een asset manager?
24 apr. 2024
Wat verdient een Asset Manager?
24 apr. 2024