Denk je erover om als leerkracht in het onderwijs aan de slag te gaan? Bij Maandag® sta je altijd goed voorbereid voor de klas, want wij geven onze professionals onderwijstrainingen aan de Maandag® Academy. Zoals de training ‘Lesgeven vanuit je hart’. Dat doe je door controle los te laten, zegt Barbara Linders.
Barbara schreef het boek Lesgeven vanuit je hart, dat de basis werd voor de gelijknamige training die zij voor de Maandag® Academy ontwikkelde. In de 25 jaar dat zij in het onderwijs werkte, heeft zij altijd over haar werk geblogd. Eerst op de website van de Volkskrant, later op LinkedIn. “Mijn volgers vroegen zich af waarom ik altijd zo blij was. Hoe kwam het toch dat het altijd zo fijn en leerzaam was bij mij in de klas? Dan moest ik blijkbaar iets bijzonders doen.”
Maandag® vindt het net zoals Barbara belangrijk dat docenten met plezier voor de klas staan en ook weer met frisse energie naar huis gaan. “Dat doe je door altijd in verbinding te zijn met de klas én in verbinding te zijn met het moment zelf”, vertelt Barbara. “Ik vroeg me elke dag af: hoe is de stemming in de klas? En hoe is mijn bui op dit moment? Als ik even wat minder energie had, stelde ik me kwetsbaar op en vertelde ik dat. Aan het begin van elke les nam ik de tijd om de energie in de klas te peilen. En zo nodig paste ik in overleg met mijn leerlingen mijn les daarop aan. De onderliggende gedachte van lesgeven uit je hart is dat je ook goed voor jezelf zorgt.”
Positieve sfeer
Om les te geven vanuit je hart zijn drie elementen belangrijk, is de overtuiging van Barbara.
Een positieve benadering
Ruimte geven
Kaders scheppen
“Een voorbeeld van die positieve benadering: in de klas wordt niet geroddeld, gezeurd of geoordeeld. Dat zorgt voor een positieve sfeer in het lokaal, een soort grondhouding.” Daarnaast denkt Barbara dat het bieden van een duidelijk kader krachtiger werkt als je het samen met leerlingen laat ontstaan. “Ik stopte vrij vroeg in mijn loopbaan met het opsommen van de schoolregels als ik voor een nieuwe klas stond. Leerlingen zijn daar allang van op de hoogte, en het is zo ongezellig om een les te beginnen met wat er allemaal niet mag. Leerlingen gaan dan vanzelf vragen stellen. Zoals: ‘Mag het raam open?’ ‘Mag ik naar de wc?’ ‘Is het goed dat ik samenwerk met mijn buurman?’ Op die manier ontstaat er vanzelf een kader waar iedereen zich ook aan kan houden. En hoeft niemand het over regels te hebben.”
Ruimte geven
“Het belangrijkst van alles wat ik in de klas deed, is ruimte geven. Dat levert ook het meeste op”, voegt Barbara daaraan toe. “Leerlingen die ruimte krijgen om in de klas zichzelf te zijn, mogen werken hoe ze willen werken, mogen zitten waar ze willen zitten, ontdekken hun kwaliteiten en talenten én zijn meer gemotiveerd om hun schoolwerk te doen. Ik geloof er gewoonweg niet in dat je je kunt ontwikkelen als je de hele dag in een keurslijf stil moet zitten en liefst alleen maar ‘ja’ mag knikken. Sommige leerlingen ervaren hele kleine dingen al als een keurslijf. Zoals zitten op een vaste plek. Dat paste ik dus ook niet toe in mijn lokaal.”
Controle loslaten
Lesgeven vanuit je hart is een benadering die de deelnemers aan de training vaak helemaal zien zitten. “Tegelijkertijd kunnen zij soms niet geloven dat dit mogelijk is. Natuurlijk kan het, waarom niet? Maar vaak blijkt dat mensen het lastig vinden om controle los te laten. Terwijl dat een belangrijke voorwaarde is voor deze aanpak. Het is daarom de belangrijkste vraag die aan de deelnemers wordt gesteld: in hoeverre durf je controle los te laten?”
Zij-instromers sterk gemotiveerd
Zij-instromers zijn er van nature vaak goed in om les te geven vanuit hun hart, weet Barbara. “Het zijn bijvoorbeeld mensen die al eerder docent wilden worden, maar een ander pad bewandelden. Heel vaak geven zij al automatisch les vanuit hun hart omdat zij vanuit puur intrinsieke motivatie voor het onderwijs kiezen. Mijn training geeft hun vaak bevestiging dat zij de goede keuze maken door het onderwijs in te gaan.”